**Czym jest atorwastatyna i jakie działanie wykazuje? **
Atorwastatyna to lek należący do grupy leków zwanych inhibitorami reduktazy HMG CoA, prościej nazywane statynami. Atorwastatyna wykazuje działanie obniżające stężeni trójglicerydów i cholesterolu, zwłaszcza frakcji LDL nazywanej „złym" cholesterolem. Dodatkowo atorwastatyna powoduje zwiększenie stężenia dobrej frakcji cholesterolu, czyli HDL.
**Jaki mechanizm działania wykazuje atorwastatyna? **
Mechanizm działania atorwastatyny polega na blokowaniu reduktazy HMG-CoA. Atorwastatyna jest selektywnym inhibitorem reduktazy HMG-CoA. Dzięki temu lek ten ogranicza syntezę cholesterolu, a także zwiększa wychwyt lipoprotein LDL. W efekcie dochodzi do zmniejszenia się całkowitego stężenia cholesterolu w osoczu oraz lipoprotein (VLDL i LDL), oraz apolipoproteiny B i trójglicerydów w surowicy. Zwiększa się natomiast stężenie lipoprotein o wysokiej gęstości, czyli HDL oraz apolipoproteiny A1.
**W jakich przypadkach chorobowych stosowana jest atorwastatyna? **
Wskazaniami do stosowania atorwastatyny jest hipercholesterolemia pierwotna (w tym heterozygotyczną hipercholesterolemią rodzinną, mieszaną lub hiperlipidemią złożoną), w przypadku gdy nie uzyskujemy oczekiwanych efektów po zastosowaniu diety i innych niefarmakologicznych metod leczenia. Dodatkowo atorwastatyna jest także stosowana w celu obniżenia stężenia cholesterolu całkowitego i cholesterolu LDL u dorosłych z homozygotyczną postacią rodzinnej hipercholesterolemii jako terapia dodatkowa do terapii hipolipemizującej.
Atorwastatyna stosowana jest także w celu zapobiegania incydentom sercowo-naczyniowym takim jak np. zawał czy udar mózgu u dorosłych, u których ryzyko pierwszego i kolejnego zdarzenia sercowo-naczyniowego oceniane jest jako duże.
Jak dawkowana jest atorwastatyna?
Atorwastatyna stosowana jest doustnie w postaci tabletek, niezależnie od posiłków lub w trakcie posiłku. Lek można przyjmować o dowolnej porze dnia, zalecane jest jednak aby była to stała godzina. Tabletka powinna być połykana w całości i popita szklanką wody.
Dawki leku dostosowywane są indywidualnie do każdego pacjenta przez lekarza w zależności od oznaczonego przed rozpoczęciem leczenia stężenia cholesterolu LDL oraz założonego celu terapeutycznego i reakcji pacjenta na leczenie. Dawka oprócz tego zależna jest także od jednostki chorobowej, wieku, masy ciała i chorób towarzyszących.
Zwykle stosowana dawka początkowa to 10 mg raz na dobę. Maksymalna dawka wynosi 80 mg raz na dobę. Modyfikacji dawkowania można dokonywać, zachowując minimum 4 tygodniowy odstęp. Należy pamiętać, że pacjent przed rozpoczęciem leczenia powinien stosować standardową dietę ubogo cholesterolową, którą należy utrzymywać także w trakcie leczenia.
**Dawki atorwastatyny w zależności od jednostki chorobowej **
W przypadku pierwotnej hipercholesterolemii i mieszanej hiperlipidemii zalecana początkowa dawka wynosi 10 mg na dobę. Skuteczność terapeutyczną możemy w tym przypadku zaobserwować w ciągu 2 tygodni.
Podczas heterozygotycznej hipercholesterolemii rodzinnej zalecana początkowa dawka wynosi 10 mg na dobę. Dawkę należy ustalić indywidualnie, a zmian dokonywać co 4 tygodnie do osiągnięcia dawki 40 mg na dobę. Następnie można albo zwiększyć dawkę do maksymalnej wynoszącej 80 mg albo podawać 40 mg i włączyć leki wiążące kwasy żółciowe.
W przypadku pacjentów chorujących na homozygotyczną hipercholesterolemie rodzinną dawka wynosi od 10 mg do 80 mg na dobę. Atorwastatyny u tych pacjentów stosuje się jako leczenie wspomagające do terapii hipolipemizującej.
W przypadku stosowania atorwastatyny w celu zapobiegania chorobom sercowo-naczyniowym dawka prewencyjna wynosi 10 mg na dobę. W celu uzyskania stężenia LDL odpowiadającego normom konieczne może być stosowanie większych dawek.
Bibliografia
https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/api/rpl/medicinal-products/11340/char acteristic
https://www.doz.pl/leki/w94-Atorwastatyna
https://journals.viamedica.pl/choroby\_serca\_i\_naczyn/article/view/54919/44230
